خــــودکــشی
انواع خودکشی:
الف- خودکشی ازنظرهدف: که بصورت خودکشی خودخواهانه که بدلیل فقدان همبستگی درفردبوجودمی آید.وهمچنین خودکشی ناشی ازبی هنجاری که دریک جامعه فاقدنظم اجتماعی بوجودمی آید.خودکشی دیگرخواهانه که بیشتردرکسانی است که خودرا قربانی رفاه گروه اجتماعی می کنندازجمله:خودکشی ناموفق،تظاهربه خودکشی وخودکشی اضطراری ازاین نوع هستند.
ب- خودکشی ازنظرشیوه ی عمل: درهرجامـعه باتوجه به سنت ها ،عادات،اعتقادات،
جنسیت وشغل و...فرق می کندمانند:سقوط ازارتفاعات ،رگزنی،سوء استفاده ازسلاح گرم وسرد،خودسوزی،خفه کردن با طناب و.... را می توان نام برد.
حرمت خودکشی در اسلام
خودکشی در فرهنگ اسلامی به معنای عقبنشینی از نیل به غایت کمال و سقوط به وادی حسرت و ناکامی است.
بدین جهت این عمل از نظر اسلام حرام و محکوم است. چنانکه در قرآن کریم میفرماید: «وَلا تَقْتُلُوا أَنْفُسَکُمْ
إنَّ اللّهَ کانَ بِکُمْ رَحیما، وَمَنْ یَفْعَلْ ذلک عُدْوانا وَظُلْما فَسَوْفَ نُصْلیهِ نارا»؛
« و خودکشی نکنید! خداوند نسبت به شما مهربان است. و هر کس این عمل را از روی تجاوز و ستم انجام دهد، به زودی او را در آتشی وارد خواهیم کرد.» کلمه «لاتَقْتُلُوا» صیغه نهی است و دلالت بر وجوب ترک عمل دارد.
روایات متعددی نیز درباره مذمت خودکشی وارد شده است. در این روایات، صاحبان این عمل اهل جهنم قلمداد شده و بهشت برای آنها حرام شمرده شده است. در ذیل به چند نمونه از روایات اشاره میکنیم:
1- أبی ولاّد میگوید: از امام صادق علیهالسلام شنیدم که فرمود: «مَنْ قَتَلَ نَفْسَهُ مُتَعَمِّدا فَهُوَ فی نارِ جَهَنَّ
مَ خالِدا فیها». هر کس عمدا خودکشی بکند، همیشه در آتش دوزخ خواهد بود.
2- رسول خدا صلیاللهعلیهوآله فرمود: «مَنْ قَتَلَ نَفْسَهُ بِشَیءٍ مِنَ الدُّنیا عُذِّبَ بِهِ یَوْمَ الْقِیامةِ». کسی که
بوسیله چیزی از دنیا خودکشی کند، در روز قیامت بوسیله همان چیز عذاب خواهد شد.
و در روایت دیگر میفرماید: «الذی یَخْنُقُ نَفْسَهُ یَخْنُقُها فِی النّارِ، وَالّذی یَطْعَنُها فی النار». کسی که خودش را
خفه کند، خویشتن را در آتش (دوزخ) خفه کرده است و کسی که به خودش نیزه زند، در آتش باشد.
و نیز فرمود: «کان فیمن قبْلَکُمْ رَجُلٌ بِهِ جرحٌ فَجَزَعَ فَأَخَذَ سِکّینا فَخَزَّ بِها یَدَهُ فَمارَقَأَ الدَّمُ حَتّی ماتَ، فَقال اللّهُ:
بادَرَنی عَبدی بِنَفْسِهِ؟! ...قد حَرَّمتُ عَلَیه الجَنَّةَ». میان انسانهای پیش از شما، مردی جراحتی برداشت و از شدّت بیتابی کاردی برداشت و با آن دستش را قطع کرد و از شدّت خونریزی مُرد، پس خداوند فرمود: بندهام، در گرفتن جان خود بر من پیشی گرفت... هر آینه بهشت را بر او حرام کردم.
3- امام باقر علیهالسلام فرمود: «إنَّ المُؤْمِنَ یُبْتَلی بِکُلِّ بَلِیَّةٍ وَیَمُوتُ بِکُلِّ میتَةٍ إلاّ أَنَّهُ لایَقْتُلُ نَفْسَهُ». مؤمن
ممکن است به هر بلائی مبتلا شود و به هر نوع مرگ بمیرد، امّا خودکشی نمیکند.
4- عمرو بن عبید بصری میگوید: «در یکی از جلسات امام صادق علیهالسلام شرکت نمودم، پس از ورود و عرض ادب، شروع به خواندن این آیه نمودم که: «والَّذینَ یَجْتَنِبُونَ کَبائِرَ الاثْمِ» آنانکه از گناهان کبیره
پرهیز میکنند. بعداز خواندن این آیه لحظهای سکوت کردم. امام صادق علیهالسلام فرمود: عمرو چرا سکوت کردی؟ عرض کردم: ای پسر رسول خدا! گناهان کبیره را برایم مشخص کنید. حضرت فرمود: ای عمرو. بزرگترین گناهان چند قسم است:
الف. شریک قائل شدن برای خداوند؛ ب. ناامیدی از خداوند متعال؛ ج. عاق والدین؛
د. کشتن نفسی که خداوند آن را حرام کرده است .
از مجموع آیات و روایات گذشته استفاده میشود که خودکشی از نظر اسلام از گناهان کبیره محسوب میشود، انجام آن حرام میباشد، و مرتکبین آن اهل دوزخاند. حتی برخی از گروههای اهل سنت مانند حنبلیها کسی را که خودکشی میکند کافر دانسته و نماز میت را برای او واجب نمیدانند. آنها در این باره به
این حدیث استدلال میکنند که: «إنَّ رَجُلاً قَتَلَ نَفْسَهُ بِمَشاقِصٍ، فَقالَ رَسُول اللّه صلیاللهعلیه وآله : اَمّا أَنَا فَلا
أُصَلِّی عَلَیْهِ». مردی با نیزه خودکشی کرد و رسول خدا فرمود: من بر این شخص نماز نمیخوانم.
ادامه مطلب ... |